نه به ته يې نه به زه يم ♣

♣ نه به ته يې نه به زه يم ♣

يوه ورځ به دا جهان وي نه به ته يې نه زه يم
هم به مځکه هم آسمان وي نه به ته يې نه به زه يم

سيپن لاسونه د ساقي به ګرځوي پيالې د مُلو
سره جمع به ياران وي نه به ته يې نه به زه يم

د پانوس لمبې به سوځي بې فرياده وزرونه
بل محفل نور به رندان وي نه به ته يې نه به زه يم

تور لښکر به د اغيارو څوک په تور د مينې وژني
بل منصور بل به ايمان وي نه به ته يې نه به زه يم

د باطل نمرود به اور وي د حق چيغې شوروي
څوک خليل به ور روان وي نه به ته يې نه به زه يم

لا چښي به په خلوت کې غلي غلي شرابونه
ريا کار به زاهدان وي نه به ته يې نه به زه يم

څوک به ناڅي څوک به خاندي څوک به مات وي تر غم لاندې
هم ساحل هم به توپان وي نه به ته يې نه به زه يم

بازاري مينې به پلوري اشارې دبورو سترګو
ګناهکار به عاشقان وي نه به ته يې نه به زه يم

له شهبازه به را اوري "جهاني" ستا غزلونه
ستا دمينې به داستان وي نه به ته يې نه به زه يم

د خلکو خولې نه تړلي کيږي ♣

♣ د خلکو خولې نه تړلي کيږي ♣

............ يــــو ســــړی وو خــــــپله ښځه ورسره وه
......................... دی پــــياده ښځه پر خره باندې سپره وه
............ د مــــېړه او دمـــــېرمـــــني مــــرکــــــه وه
......................... څـــــه غيبت وو څه صفت کيسه توده وه
............ څـــــــه له يوڼو څه له خواښې په ګيله وه
......................... څه يې نورې کيسې کړې لاره اوږده وه
............ پــــر سړي بـــاندې مېرمن وه ډېره ګرانه
......................... يـــــوه ورځ يــــــې ستړی نه سو له بيانه
............ چېرتــــــه نــــاسته وه ټولۍ د بېکارانو
......................... مسافر تـــــــه يــــې سو پــــام د ظالمانو
............ ويـــــل ګــــــورئ دا بې شرمه بې غيرته
......................... دی پيـــاده ځي پر خره ناسته ده عورته
............ دا وطــن بـــــه لــــــــه بې ننګو خرابيږي
......................... نــــه لــــه خلکو نه له قوم څخه شرميږي
............ نـــــــه معلوم دئ ورتــــــه قدر د مېړونو
......................... نــــــه بــــــېريـــــــږي د عالم د پېغورونو
............ د مېـــــړه مقام کتــــــاب دی ذکــــر کړئ
......................... خدای پـــــخپله پــــــه قران کي پېژندلئ
............ کــموي دمـــــــړو قـــــدر بـــې ننګان دي
......................... دا بې قومـــــــه دا بې پلاره ناکسان دي
............ سړي واورېـــدې د ډلي سپکي سپوري
......................... لا تـــر غوږ يې سوې يو څو خبري نوري
............ ويــــل ښځي تــــه پــــياده سه زه سپرېږم
......................... ددې خلــــکو لـــــه پــــېغور څخه بېرېږم
............ چي لــــه کلي څخه ووتـــو دبـــــانـــــدي
......................... زه پيـــــــاده ځم ته سپره له ما دوړانـدي
............ چي پــــياده ښځه روانه سړی سپور سو
......................... پــــــه يوه ګړي کي جوړ ورته پېغور سو
............ ويل وګورئ ظالم چي پر خره سپور دئ
......................... په مزلو يې ښځه مړه کړه مخ يې تور دئ
............ جګه ونـــــــه سور يې مخ دئ اوږې پلني
......................... پـــــه مړانـــــه کـي کمزورئ تــــر مېرمني
............ مور او پـــلار دا خـــېټور دئ نـــــازولـئ
......................... پـــه خواري يـــې د لمر مخ نه دئ ليدلـئ
............ دا لـــه خدايــــــه نه شرميږي ظـالمان دي
......................... په بيابان کي ګيدړان د کور زمريان دي
............ چي پـــه کور کي وي لوی سـوي نازولي
......................... دوی سپـــاره ښځي پياده ور سـره ځغلي
............ هـــمېشه د بل پــــه لاس پـه نس ماړه دي
......................... نــه دجنګ دي نه د ننګ تـيار خواره دي
............ چـــي ســـــړي خبري واورېدې حيران سو
......................... سمــدستي له خره را کښته سو روان سو
............ خـــــر د مــــــــخه دوی تر شا وهل مزلونه
......................... ويــــل ګوندي اوس به کم سي پېغورونه
............ لا يــــــې شـــــــل قدمــــــه نه وه اخيستلي
......................... لا دکــــــلي مــنځ تــــه نـــه وه رسېــــــدلي
............ چــــي تـــر غوږ يې سول د خلکو اوازونه
......................... د هلــــکانـــــو د لـــــويـــــانو ريشخندونه
............ دا ســــړی او ښــــځه دواړه لېــــونيان دي
......................... خــــر دمــــــخه دوی پياده پسې روان دي
............ کـــــه پـــه پښو يې دئ دا اوږد مزل وهلئ
......................... نــــــو يـــــــې خـــــر د څــــه دپاره رانيولئ
............ پــــه خنـــــــدا يــــــــوه را ږغ کړله ځوانانو
......................... لــــــــــــه عـــــــالمـــــــه بـــــــې خبره هلکانو
............ دغـــــه خر يــــې هم ملـــــګرئ هم رهبر دئ
......................... پــــه دښتــو کي لار ښودونکئ د سفر دئ
............ دوی لـــه خـــره ســــره روان ورسره مله دي
......................... کـــه دا خــــر ور سره نه وي دوی ړانده دي
............ هم مـــــــېړه هم يې مېرمن پر دې سلا سول
......................... لــــــــه ناکام څخه سپاره د خره پر شا سول
............ بـــيا لـــه سره يې شروع خپلي کيسې کړې
......................... ور پــــه زړه يــــې تــيري تيري خاطرې کړې
............ ورپـــياد يـــــې کـــــړل د خلکو ريشخندونه
......................... پــــــــر هر موړ باندي ښکنځل او پېغورونه
............ چي نــــــاڅاپـــــــه يــــوې ډلــــــي د ځـوانانو
......................... لـــــــه عــــــــالمــــــــه بـــــــېخبره بـــــېکارانو
............ ويــل وګــــــورئ دا څــــونــــــــه ظـالمان دي
......................... پـــر يــــوه خــــره سـپاره دوه تــــنه لويان دي
............ نــــه زړه ســــوی لـــــري دا خلـک نه زوريږي
......................... نــــه لـــــه خدای نـــــه له عـذاب څخه بېريږي
............ نـــــــه يې شـــــرم لــــــه مخلوقــــه د دنيا سته
......................... نـــــه پـــــه زړه کي يـــــې څه وېره د عقبا سته
............ کــــه هر څو يې ځان لــــه موږ څخه پردی دئ
......................... کـــــه حيوان دئ ژبـــــه نــــــــه لري ګنګی دئ
............ خــــو د خـــــدای لــــــه قهره هم بېره په کار ده
......................... يــــــوه ورځ د ټــــولــــو خلکو ګـــور ته لار ده
............ پــر حيــــــوان باندي چا ايښئ دومره بار دئ
......................... خدای تــــه وګورئ يو څه انصاف په کار دئ
............ پــــه قيـــامت بـــــه راژوندی دغه حيوان سي
......................... سمدستي بـــــــه د خاونــــد پر لور روان سي
............ دی به ځغلي خر به جګ ور باندي سپور وي
......................... پــــه اوږو بــــه ســـــا شړي مخ به يې تور وي
............ لــــه مېـــــړه لـــــه ښځي ورکــــه سولــــــه لاره
......................... هم لـــــه خره هم لـــــــه سفره ســـــــوه بـــــېزاره
............ مېــــړه بـــــيا پــــه پښو روان ښځه سپره سوه
......................... بـــــيا لـــــه ســـــره هغه نــــــوې نـــــنداره سوه
............ دروازې د ښــــار بــــنديــــــږي پـــــــــه قلفونو
......................... څوک تــــــړلای نـــــــه سي خولـــې د عالمونو

♣ موږک شېر ♣

♣ موږک شېر ♣


د لـوی ښار څخه دبـــــانـــــــدې يــــــــــــــو دره وه
جوړه کړې يـــــــــــــوه شيخ پــکښې دېــــــــره وه
پر سجده به خدای ته پروت و په خواستونـــــو
ټـــــــولې شپې يې تــــــېرولې پـــــــه نــفلونــــــــو
که هر څو د ښار پـــــر خلکو بــــــانـــــدې ګران و
دی د خلکو را ګـــــــوښه پـــــــــــه غم د ځـــــان و
د وولس مياشتې بــــه يې تــــل روژې نيــــــولې
يــــــــوه ورځ يې چا ډوډۍ نـــــــــــــه وه ليـــــدلې
يـــــــا پـــــــــــه ذکر يا پـــــــــه فکر بـــــه مشغول و
پير پر هر چا باندې ګران ورتــــــــــه مقبــــول و
نــــــــه يې وړلې شکرانې نـــــــه خـــــيراتــــــــــونه
نـــــــــه يې چاتـــــــه ور ليکله تعويــــذونــــــــــــه
د دعــــــــــــا دپــــــــــاره خلک چې ور تـــــــــللــــــه
پــــــير بــــــــه يــــــو ګړۍ حضور تــــــه ور بـــــلله
نـــــــــور نـــــــه شيخ ددنيـــــــا کــــــار لره وزګار و
نـــــــــــه له ښو نـــــــه يې له بـــــــدو ســـره کــار و
يــــــوه ورځ يــــــوه مـوږک پــــــــــــه حجــــــــره کې
شـــــل او سل ځله ازار کړ پـــــــــه ســــجده کې
چې بـــــه شيخ کله ور ټيټ سو وسجدې تــــــــــه
د موږک لکۍ بــــه ورغــــــله و خــولې تــــــــــه
شيخ کرار ور څخه وکړلــــــــــــــه پــــــــوښتنــــــــه
ما پــــر څه ازاروې پــــــــه بــــخت پــــــــــــــــمنه
موږک وويــــــــــله شيخـــــــــه ستــا قربان ســـــــم
د مرګي مخ تــــــــه دي سپر بــــــــلا ګــردان سم
د پيشو لــــــــــــه لاسه ډېـــــر يــــــــــــم کړېـــــــدلی
شوم نــــهار يــــــــم وږی تـــــــــــږی ژړ زبــېښلی
د ظالـــــــمو پــــــــيشوګانـــــــو لـــه نــــــــاتــــــــاره
يـــــــــو ګړۍ وتــــــــــــلای نــــــــه شمـــه لــه غاره
تــــــــه دعا وکـــــــړه چې زه غــــــټه پيشـــو شـم
نــــــور بـــــــه هر ګـړۍ بېغمـــه لــــــــه حملو شم
شيخ دعا وکـــړه موږک توره پيشـــــــــو شــوه
هغه دم خدای تـــــه دشکر پــــه ســـــجدو شوه
سمدستي يــــــــې کړه حملـــــــــه پــــر موږکانــــــو
مرګ يې ګډ کړ پـــه خپل کور کې په خپلوانو
نـــــه يې مخ وکـــــوت د خپلو ګاونـــــډيــــــانــــــو
نــــــــــــه د وروڼـــو، د زامنـــــــو، اکاګانـــــــــــــو
خپله مور او پـــلا ر يې څيرې پــــــــه منګل کړل
مېــــلمانــــه يې خونــــدې وروڼــــه د اجـــل کړل
راوتـــــــلای موږکان نــــــه شوای لــــــه غـــــــــاره
سپـــوڼ پـــــــه کور کې هــــيچا نه واهه لـه ډاره
يــــــو څو ورځې يې پــــــر خپل کلي مېــــــــــله وه
د پيشو بـــــــــرېتونـــــه غوړ منګول يې سـره وه
بــــــيا خلــــــــوت ته شــوه دننـــــه ويـــل پيـــــــــــره
ستا قربـــــــان شم د خــــــوارانــــــــــو دستګيره
د ښار سپيو مې تريخ کړی خــــــوږ ژوندون دی
ښکار له بېرې نه شم کړای وچ مې لړمون دی
راتــــــه غـــــاپي پــــــــــه کورو کې پر بــامونـــــــو
ګرځــــــېدای نــــــه شم پـــــر جګو دېـــــــــوالونو
په دعا دې يـــو لـــوی سپی راڅخه جـــــوړ کــــړه
په دې سپيو په کوتريانو مې زړه ســــــــوړکړه
شيخ پر چوف کړه پيشو ځای پر ځای خډل شو
هغه دم دپــــيشو ګانـــــــو پـــــــه تکل شــــــــــــو
پــــــــــــه ځغستا بــــــــــه يې ايستې له کلي کوره
نـــــــــــه يې خړه پيشو پـــــــــــــرېښوده نـــه توره
کــــــه پيشو بــــــــــه پيدا نــــــــــــه شوه د کورونو
واړه سپي بــــــــه يې داړلــــــه پــــــه غاښونــــــو
لاروي يـــــــــې ډارولــــــــه پــــــــــــه ګواښـــونــــــــو
مـــــــــاشومـــــــــان يــــــې ځغلول تر خپلو خونو
و هر چا تـــــــه يې ښــــــــودلې خپــــــــــــلې داړې
څوک ترې خلاص نـــه وه په ناستې په ولاړې
خـــو څـــــو ورځې وروسته بيا لاړو حجرې ته
شيخ يې نـــه خوشې کاوه خپلې سجدې تــــــه
ويل شيــــــــخه زه پـــــــه کومه خوله ګويان شم
ستا تـــــر پښو دې صدقـــــــــــه سمه قربان شم
پـــــــــه عذاب کړم پـــــــــه کوڅو کې ماشومانو
کاڼي وينــــــــــم پــــــــــــه لاسو کې د لويانــــــــو
نـــــــــه کورو کې مې پـــــــرېږدي ډلې د سپيانو
نـــــه پــــــــه ښار کې پــــــر دکان د قصابانــــــــو
دا يو زه پـــــــه ټولــــــــه ښار کې خوار و زار يم
تـــــــه وا زه دښمن د هر سړي دپـــــلار يــــــــــــم
شيخه ما تــــــــــه دعـــــا وکړه چې لـــــــــېوه شم
کـــــــــوڅې پرېږدم اوسېدونکی د ځنګله شم
شيخ پر چـوف کړه سپـــی هغـــه ګړۍ لېوه شو
پــــــر سجده شو او روان پـــــــر لور د غره شو
يـــــو څو ورځې يې کړې تــــــيري په ښکارونو
ګرځېدئ پـــــــر لويـــــو غرونـــــــــو پر دښتونو
دواړي زامې بــــــــه يې سرې وې په ښکارونــو
پـــــــــه څيـرلـــــــو د اوزګړو د پـــــــــــــسونــــــــو
انګولا يې خـــــــوب حرام کړ د کوچيـــــانــــــــــو
ســـــرګردانـــــــــه يې کړې ورځې دشپنيانــــــــو
ډار يې واچاوه د دښت پــــــر ماشومـــــانـــــــــــو
تـــــر ګودر پـــــوري پـــــــه لار کي د پېغلانــــــو
يوه شپه په نيمه شپـــــه کې را روان شـو
بيا د پيـــــر دېرې تــــــه ورغی نالان شو
ويل شيخه په دې غرونو کې پړانګان دي
د ځنګله په هغه بل سر کې زمريان دي
لـــــه هيبته يې پـــــــه ښکار وتلای نه شم
له ستمه يې خپل ښکار خوړلای نه شم
ځغلـــــوي را څخه زمـــا کړي ښکارونـــــه
کــــه څــــه وايــــم راتــــــه وښيي غاښونه
تــــــه دعا وکــــــــــــړه وماته چې زمری شم
هــــــــم په ځغاسته هم څيرلو ګړندی شم
چې د چا نـــــــــــــــه وي تر ما تېره غاښونه
تــــــــــــــر مرګي پورې و نه وينم ظلمونه
بيا بـــــه نـــــــه راځمــــــه پيره ستا تر کوره
لــه لمــــونځونـــو به دې نه باسم په زوره
پير پر چوف کړه لېوه ځای پر ځای زمری شو
انـګولا ور څخه هېره سوه غړومبی شو
شور يـــې ګــــــــــډ کړ د ځنګله په حيوانانو
سـم، غر، ځنګل يې اور کړ د هوسيانو
چا ليـــــــــــــدای نه شوای ټولۍ د ګيدړانو
پـــــه غـــــــــــــارو کې ارام نه و د خوارانو
که بــــــه وږی و کــــــه نــــــــــه و ده وژل کړل
د سهاره تـــــر ماښامـــــــــــه يې داړل کړل
لــــــه ځنګله څخه کــــــوچ وکړ چغالانـــــــــو
تــــــخم ورک شو د هوسيانــــو د سويانو
ګـــــــــــوره څرنګه دا فـــــــــــکر ور پيدا شو
چي د شپې روان د شيخ د کور پر خوا شو
شيخ چــــې وليدی زمری ويــــــل يې وايـــــه
څـــــــه مشکل يې راوستلی تــــــر دې ځايه
اوس بــــــــه چــــــا يې پـــــر دې سيمه کړولی
پــــه ځنګله کي خـــو تـــر تا نه شته ښاغلی
زمــــــري وويل دا نـــــــــــــن ځکه غړومبېږم
چــــي يـو بل موږک زمری نه کړې بېرېږم
بـــل مي ښکار مندلئ نه دئ په ځنګله کې
ګوندي ستا غوښي د ږړه سوده را وکې
چي زمري کړې شيخ ته سپيني خپلي داړي
شيخ يــــې تـــو کړلې له قهره پر مخ ناړي
ويـــــل ځغله زمــــــا لـــــه کوره څخه ورک شه
نــــــــــه لېوه يې نه زمری بيرته موږک شه
زمــــــري وکتـــــــــــــل وځان ته چي موږک شو
پښېمانــــۍ څه ګټه نه کول هک پک شو
د خپل غـــــار پــــر لور يې پورته کړل ګامونه
رېږدېدلـــــــه يې لکۍ، اوربوز، غوږونه
خو پـــــــــــه غار کي نه ملګري نه خپلوان وه
ده وژلــــي وه کـــــه وروڼـــــه که سيالان وه
چـــــي پـــــــه شاوخـــــــوا کې پاته موږکان وه
ټـــــــول دده د ويـــــنو تــــــــږي دښمنان وه
پــــه هر پـــــــوست کې يې وژلي حيوانان وه
مــــوږکـــــان وه کــــــه پسونه که لېوان وه
چــــي د بــــــــل په مټو غټ شي يا زمری شي
پــــــــــه هغه ګړي لــــه قام څخه پردی شي
اول غــــوښي خــــــــــــــــــــوري د خپلو قريبانو
ښــــــخوي داړي پـــــــه خپلو پــــــه يارانو
دا يې هـــــــېر وي چې نـــــــــــن ته تېرېدل شته
چې هسکيږي يوه ورځ کښته کېدل شته
چي يې عقل خدای موږک غوندي کوچنی کي
يوه ورځ پر خپل بادار باندي غورځی کړي

عبدالباری جهاني

د انتظار سترګې مې سرې وې ما دې ﻻر څارله
د هيلو ورځې مې تيارې وې ما دې ﻻر څارله
درته خيرات مې وزرونه نذرانه ايښي وو
ستا به په کوم پانوي کې شپې وې ما دې ﻻر څارله
ژبې ګونګۍ وې ايشارو د تورو نکل کاوه
پاتې نسکورې پيمانې وې ما دې ﻻر څارله
کلونه تېر وو ﻻرو نه وايه تصير د پلونو
هېرې د شپو څخه کيسې وې ما دې ﻻر څارله
لکه يعقوب د کاروانو لارې مې ستړې کړلې
نصيب د مصر زولنې وې ما دې ﻻر څارله
زما د شهيدو ارمانونو جنډې ونړېدې
ستا په مزار شناختې ويدې وې ما دې ﻻر څارله
د ( جهاني ) قسمت رنظور انظار ورسيدی
د سترګو تور مې هديرې وې ما دې ﻻر څارله

عبدالباري ( جهاني )

د شــــمعې په څـــــېر سوځو له خپل ځانه سره ځو
که وصـــــل که هـــــجــــران وي د جانانه ســــره ځو
د تورو په حـــساب دي ورکــــــــې ﻻرې د ترږميو
منزل چاته مــــــــعلوم دی د اســــــــمانه سره ځو
تش نوم د ساحل اورو يــــو تصوير د بيړۍ وينو
په څاڅــــــــکو په ګامونو له تـــــــــــــوپانه سره ځو
سېراب يې نکړې شــــــونډې سل کلونو سرابونو
له چـــــــــــغو سره راغلو لـــــــــه ارمـــــــانه سره ځو
شبنم غونــــــدې مو ﻻرې له ګلونو شولې ورکې
د اوښــــــــــکو په زولۍ کې له ګــــرېوانه سره ځو
د غله ديدن شېبې يې لکه خوب هسې پناه شوې
په نيـــــمه شپه کــــــــې راغـــــــلو د اذانه سره ځو
توښه مو په تندي کې د صــــنم سجدې اخيستې
احــــــــــرام تړو پر ﻻرې له مـــــــــغــانه ســـــره ځو
زاهـــــــــــده په تيارو کـــــې د تسپو غږونه اورم
کوثر ته دې روان کړو له شــــــيطانه سره ځــــــــو
قــــــــــاصده زما سلام دی په ټـــــــولي د رقيبانو
مونږ داســـــــــــــې مېلمانه يو د مېزبانه سره ځو
اغاز دی که انجام دی راز په سل پردو کې نغښتی
هــــــــــــوښيار که لېوني يو د زندانه ســــــــــره ځو
د ژوند په راز پوه نه شو ( جهاني ) سبا به نه يو
يو څو بې نومه سيوري له کاروانه ســـــــــــره ځو

عبدالباري ( جهاني )

د میر عالم لالا شعرونه

څلوریځي:

۱.

که هر څومي تري توبه کړه صبر نه شوم
د جانان سپینه خولګي بلا خو‌ږه ده

شیخ د ځان د غمه ژاړي ځه د یار
ته منصف شه چی د چا لویه رتبه ده

۲.

ما د جانان په ښاسته سترګو قسم کړي دي
ریباره زه د بل چا سترګو ته کتلی نشم

ماته د نورو د ښایست تذکري څله کوي
زه د بل چا ښایست په زړه کي ځایه ولی نشم

غزل:


تل مي دا ستا له پښتنو سترګو الهام اخستی
په هر غزل کي مي ستا نوم په احترام اخستی

واړه دا ستا د لیوني میني اثر وو په ما
که مي پیاله اوچته کړي که مي جام اخستی

دا چی مي ولي نن په کانړو غټ واړه د کلي
دا مي په سر ستا د خوږي میني الزام اخستی

زما د میړاني تقد س دي کړو د خپو د لاندي
په کوم نظر د خداي خبر شه زما قام اخستی

ته ده پردویو غلامي کي دومره مخکي لاړي
چي دي ده خپلو په وژلو تل انعام اخستي

نویده ستا غزل می ولوسته د زړه په سترګو
ترینه می کیف د تخیول د عشق پیغام اخستي

میرعالم نوید
khushal.khugiani@gmail.com

Mistakes and Mistakes

If a barber makes a mistake,

It's a New Style.

If a driver makes a mistake,

It is a New Path.

If an engineer makes a mistake,

It is a New Venture.

If parents makes a mistake,

It is a New Generation.

If a politician makes a mistake,

It is a New Law.

If a scientist makes a mistake,

It is a New Invention.

If a tailor makes a mistake,

It is a New Fashion.

If a teacher makes a mistake ,

It is a New Theory

If our boss makes a mistake,
It is a New Idea

If an employee makes a mistake,
It is a Mistake Only